አማራ ጥናት ተቋም

የአማራ ጥናት ተቋም
የአማራ ምድርና የአማራ ሕዝብ እጅግ ዘርፈ ብዙ የሆኑ ተዝቆ የማያልቅ መንፈሳዊና ቁሳዊ ሃብቶችን የተቸሩ ናቸው፡፡ እነዚህም ሃብቶች የበርካታ አካላት ትኩረትን የሳቡ በመሆናቸው ከጥንታዊ ግሪክ ጻሐፍት እስከ ዘመናችን ጻሐፍት ድረስ፣ ከሀገር ውስጥ እስከ ውጭ ሀገር ጻሐፍት ድረስ እንዲሁም ከሐይማኖታዊ እስከ ዓለማዊ ጹሑፎች ድረስ በሰፊው ከትበውት ይገኛሉ፡፡
የአማራ ምድርና የአማራ ሕዝብ በበርካታ ምክኒያቶች የዓለምን ትኩረት የሳቡ ናቸው፡፡ የአማራ ሕዝብ የሚኖርበት የአፍሪካ ቀንድ የዓለምችን አንዱ የጅኦፖለቲካ ፋይዳቸው ጎልቶ ከሚታዩ ቦታዎች ውስጥ ነው፡፡ ከቀይ ባህር ጋር ያለው ቅርበትና የአባይ ወንዝ መነሻ እንዲሁም ለወንዙ ብዙውን የውሃ ድርሻ የሚያበረክቱ ወንዞች ባለቤት መሆኑ አንዱ የዓለምን ትኩረት የሚስብ ጉዳይ ነው፡፡ በተጨማሪም ከጥንት ከሲራራ ንግድ ጊዜ ጀምሮ ድንበር ተሻጋሪ ንግድ የሚሳለጥበት አካባቢ በመሆኑ በምጣኔ ሃብትና በስልተምርት ያለው አስተዋፅኦ ጉልህ ነበረ፡፡ በዘመናችን ደግሞ የተለያዩ የግብርና ምርቶች በስፋት የሚመረቱበትና አያሌ የከበሩ ማዕድናት መገኛ አካባቢ በመሆኑ አሁንም ቢሆን የምጣኔ ሃብት የትኩረት ማዕከል ሁኖ እየቀጠለ ይገኛል፡፡
የአማራ ሕዝብ በርካታ ኪነ-ጥበባዊ፣ ባህላዊ እና ታሪካዊ ሃብቶች ባለቤት ነው፡፡ ከኪነ-ጥበባዊ ሃብቶች መካከል የስነ-ጹሑፍ፣ የስነ-ስዕል፣ የቅርፃ ቅርፅ፣ የባህላዊና ዘመናዊ ሙዚቃዎች፣ የውዝዋዜ፣ የቲያትር፣ የፊልም እንዲሁም የዕደ-ጥበብ ውጤቶችን መጥቀስ ይቻላል፡፡ ከባህላዊ ሃብቶች መካከል የሰርግ፣ የሀዘን፣ የሽምግልና፣ የፍትህ፣ የልጅ አስተዳደግ፣ የትምህርት፣ የጉርብትና፣ የማህበር፣ የእድር፣ የእቁብ፣ የውበት አጠባበቅ፣ የአካባቢ እንክብካቤ፣ የምህንድስና፣ የስርዓተ ፆታ፣ የመድሐኒትና ህክምና፣ የግብርና፣ የአመጋገብ፣ የአለባበስ እና የመሳሰሉት እድሜ ጠገብ ሃብቶች ተጠቃሽ ናቸው፡፡ ከኪነ-ጥበባዊ እና ከባህላዊ ሃብቶች ባላነሰ ህዝብ ዳጎስ ያለ አገረ መንግስትን መመስረትና አገርን የማፅናት ታሪክ ባለቤት ነው፡፡
የአንድን ማህበረሰብ ባህልን፣ ታሪክን፣ ቋንቋን እና ሌሎች እሴቶችን ለይቶ፣ ሰብስቦ፣ ቀርሶና ተንትኖ ለጥቅም ማዋል የሁሉንም የጥናትና የትምህርት ዘርፍ ባለሙያዎች የተቀናጀ ጥረት የሚጠይቅ፣ ተከታታይነት ያለው እና ተቋማትን አደራጅቶ መንቀሳቀስን የሚሻ ቢሆንም በኢትዮጵያ ውስጥ የአማራ ምድርንና የአማራ ሕዝብን ዋና ጉዳዩ አድርጎ በተቋም ደረጃ የሚንቀሳቀስ ተቋም እስካሁን የለም፡፡
ከዚህ በመነሳት ለአማራው አካባቢና ለአማራ ሕዝብ ሁለንተናዊ እድገት በተቋማት የተደራጀ እንቅስቃሴ ማድረግ ቅድሚያ የሚሰጠው ጉዳይ ነው፡፡ የአማራን ምድርንና የአማራ ሕዝብን የሚገልጹ ቁሳዊና መንፈሳዊ፣ ባህላዊና ሐይማኖታዊ፣ ማህበራዊ፣ ታሪካዊና አሁናዊ እንዲሁም ሰው ሰራሽ እና ተፈጥሮአዊ የሆኑ የማንነቱ መገለጫ ሃብቶችና ጉዳዮች በሙሉ ተጠብቀው የአሁኑ ትውልድም ሆነ መጭው ትውልድ እንዲጠቀምባቸው እና ዋጋቸውን በአግባቡ ተረድቶ ጠብቆ ከትውልድ ወደ ትውልድ እንዲያሸጋግራቸው በተደራጀ መልኩ መምራት ውዴታ ብቻ ሳይሆን ግዴታም ጭምር ነው፡፡ ይህ የአማራ ጥናት ተቋም ይህንን ውዴታም ግዴታም የሆነ ኃላፊነት ለመወጣት የዳሰሳ ጥናትና አውደ ጥናት ተደርጎ ሚያዚያ 24፣2015 ዓ.ም. ተቋቋመ፡፡